کار در زندگی ماشینی امروز جایگزین تفریح اکثر انسانها شده است.
باتوجه به مشکلات اقتصادی بسیاری از افراد ناچار هستند بیشترساعت شبانه روز را در محل کار حضور داشته باشند. این شیوه زندگی در خانوادههایی که مدت کوتاهی از شکلگیریشان میگذرد مرسوم شده و به بیان دیگر میتوان گفت آنها به این شیوه از زندگی عادت کردهاند. عادت به این شیوه زندگی که موجب کم تحرکی است زمینهساز بیماریهای قلبی - عروقی و دیابت میشود. نشستن پشت میز، کار با رایانه برای چند ساعت باعث خستگی مفرط و مشکلات روحی و جسمی میشود که در نهایت کاهش امید به زندگی و کاهش طول عمر را درپی خواهد داشت.
افرادی که برای تغییر شیوههای زندگی برنامههای روزمرهای را تدارک دیدهاند علاوه بر خارج کردن زندگی شان از یکنواختی، راهی به دروازه سلامت جسم و روح گشودهاند.
تمرینات ورزشی یکی از این برنامههاست که علاوه بر تغییر در شیوه زندگی به سلامت جسم و شادابی روح کمک میکند، به طوری که افراد ورزشکار از روح و بدن سالمتری برخوردارند.دکتر پویا دانشور متخصص پزشکی ورزشی با اشاره به بحران بیماریهای ناشی از فقر حرکتی و چاقی، فشار خون و چربی بالا از نیمه دوم قرن20 میگوید: از نیمه دوم این قرن زندگیها به کمتحرکی سوق پیدا کرد و اختراع کنترل تلویزیون باعث شد تا تحرک انسانها حتی برای عوض کردن کانال تلویزیون نیز کاهش پیدا کند. این بحران در قرن 21 به اوج خود رسید امروزه بیش از 50 درصد مردم ایران و بهخصوص زنان با مشکل چاقی مواجه هستند و 20 درصد افراد جامعه از فشار خون بالا رنج میبرند و 30 درصد از آنان چربی خونشان بیشتر از اندازه طبیعی است. وی ادامه داد: برای بررسی این موضوع باید از سه دیدگاه دانش، بینش و عملکرد به این مقوله نگاه کرد. وقتی افراد یک جامعه به دانشی میرسند، باید بینش آن را نیز کسب و به گونهای عمل کنند که این عمل منطبق با اهداف آنها باشد.
متاسفانه در دانش و بینش خود به این نتیجه میرسیم چاقی خوب نیست و عوارض بدی برای بدن به دنبال دارد، اما در عمل هیچگاه به دنبال اصلاح شیوه زندگی نیستیم و بازهم به همان شیوه نادرست گذشته وضعیت را ادامه میدهیم. از نیمه دوم قرن بیستم مسئولان جوامع مختلف به دنبال راه حلی بودند تا شیوه زندگی مردم را به گونهای تغییر دهند که فعالیت جزئی از زندگی آنها شود و مردم در شیوه جدید زندگی خود فعالیتهای فیزیکی و رژیم غذایی مناسب را گنجانده و آن را اجرا کنند. دکتر دانشور با اشاره به توصیه سازمان بهداشت جهانی در این ارتباط گفت: سازمان بهداشت جهانی بر فعالیتهایی که باعث اصلاح شیوه زندگی است تاکید دارد.
بهطور مثال توصیه شده است اگر در آپارتمان زندگی میکنیم تا طبقه اول را از پله برویم و سپس از آسانسور استفاده کنیم. همچنین افراد برای خرید در محله از خودرو استفاده نکرده و سعی کنند آخر هفته همراه با خانواده به پارک و یا فضای سبزرفته و پیادهروی کنند. در ادارات نیز آسانسور طبقه اول در اختیار بیماران قلبی و حرکتی قرار میگیرد. سرویس حمل و نقل ادارات نیز پرسنل را یک کیلومتر پایینتر از اداره پیاده کنند تا کارمندان این مسیر را پیادهروی کنند. افراد بالای 35 سال بویژه کارمندان و آنهایی که دارای زندگی کمتحرکی هستند برای تغییر در شیوه زندگی و رهایی از مشکلات پشت میز نشینی ابتدا باید به این منظور ضمن مراجعه به پزشک، نسبت به بررسی مسائلی چون قند خون، فشار خون، چربی خون و دیگر فاکتورهای خطرزا اقدام کنند.
این پزشک ورزشی هدف از انجام این توصیهها را فعالیت فیزیکی برای کمک به سلامت انسان برشمرد و ادامه داد: از نظر علمی بهترین فعالیت فیزیکی برای سلامت انسان انجام ورزشهای هوازی است که باید حداقل 3 و حداکثر 5 روز در هفته و هر بار نیز نیم ساعت با شدت متوسط انجام شود. فعالیت هوازی به زبان ساده، فعالیت ورزشی مداومی است که حداقل 20 دقیقه طول بکشد و تمام عضلات بزرگ بدن را درگیر کند. پیاده روی سریع، دویدن آرام، دوچرخه سواری، شنا و اسکیت از جمله ورزشهای هوازی است. برای شروع باید هفته نخست را با روزی نیم ساعت آغاز کرد و در ادامه باید تلاش شود تا به یک ساعت برسد.
چه زمانی از روز برای انجام ورزشهای هوازی مناسب است؟ برای پاسخ به آن باید گفت 10 سال است که متخصصان دنیا به این نتیجه رسیدهاند زمان انجام ورزشهای هوازی تفاوتی نمیکند و میتواند هر زمانی از شبانه روز باشد. حتی افرادی که امکان اختصاص دادن 30 دقیقه را ندارند، میتوانند آن را به سه فرصت 10 دقیقهای در سه نوبت صبح، ظهر و شب تقسیم کنند.
در کل باید گفت هدف کارشناسان سلامت این است که قید و بندها را بردارند تا افراد در هر زمانی از شبانه روز ورزش کنند اما اینکه گفته شد ورزشهای هوازی باید با شدت متوسط انجام شود منظور این است که شدت فعالیت ورزشی زمانی متوسط و مفید است که فرد به نفس نفس بیفتد ولی بتواند با افراد دیگری که در کنارش هستند، صحبت کند و نباید شدت این ورزش به اندازهای باشد که فرد قادر به حرف زدن و یا نفس کشیدن راحت نباشد. ورزش با شدت متوسط برای بدن بسیار مفید است و بعد از پایان ورزش به انسان احساس لذت میدهد، اما شدت زیاد تمرینات ورزشی باعث میشود، احساس کوفتگی و یا خستگی زیاد فرد را از ادامه ورزش دلزده و یا منصرف کند.