آیت الله حسینعلی منتظری، از پایه گذاران حکومت جمهوری اسلامی ایران و
مرجع تقلید صبح یکشنبه در منزل خود در قم درگذشت. مرگ این مرجع تقلید در
سن هشتاد و هفت سالگی بر اثر بیماری اعلام شده است.

مراسم به خاکسپاری وی روز دوشنبه، سی ام آذر ماه در قم برگزار می شود.

آیت
الله حسینعلی منتظری، در سال 1301 در نجف آباد به دنیا آمد. وی در سن
دوازده سالگی وارد حوز? علمی? شد و در سن نوزده سالگی به عنوان طلبه عازم
قم گردید. از همان زمان فعالیت های سیاسی خود را در کنار آیت الله خمینی و
مرتضی مطهری آغاز کرد و بارها در رژیم شاهنشاهی به زندان افتاد. وی که یکی
از بنیانگذاران انقلاب اسلامی ایران است، در تدوین قانون اساسی جمهوری
اسلامی ایران نقش مهمی را ایفا کرد. اصل ولایت فقیه در قانون اساسی توسط
آیت الله منتظری در قانون اساسی ایران گنجانده شده است.

در سال
????، مجلس خبرگان رهبری، آیت الله منتظری را بعنوان قائم مقام آیت الله
خمینی انتخاب کرد. اما چهار سال بعد، یعنی در تاریخ هفتم فروردین ماه 1368
آیت الله حسینعلی منتظری با حکم آیت الله خمینی از مقام قائم مقامی ولایت
فقیه کنار گذاشته شد. برکناری آیت الله منتظری از این مقام به دلیل حمایت
وی از مهدی هاشمی و اعتراض به دستگیری وی بود. مهدی هاشمی برادر داماد آیت
الله منتظری بود و در ماجرای مک فارلین نقش مهمی داشت و در سال ???? اعدام
شد. اختلافات دیگری نیز بر جدایی آیت الله منتظری از آیت الله خمینی
افزود. از جمله می توان به انتقادات منتظری از اعدام های زندانیان سیاسی
در تابستان سال ???? اشاره کرد. پس از آن، آیت الله خمینی در نامه ای خطاب
به آیت الله منتظری، وی را ساده لوح خواند و نوشت:" شما پس از این وکیل من
نیستید".

از همان تاریخ، تمامی تصاویر و نام آیت الله منتظری از
کتاب های درسی، اداره های دولتی و معابر عمومی حذف شد و تمامی خیابانها و
اماکنی که به نام آیت الله منتظری نام گذاری شده بود، تغییر نام داده
شدند. دیوار حفاظتی منزل وی در قم نیز تخریب و رساله ها و تالیفات وی جمع
آوری شدند. پس از اعتراض وی به استقراض خارجی از سوی دولت وقت در سال ????
و انتقادات وی که طی یک سخنرانی اعتراضی گفته بود:" استقراض خارجی به
استقلال سیاسی و اجتماعی ما لطمه می زند"، عده ای به منزل مسکونی وی هجوم
آوردند و تابلوی دفتر آیت الله منتظری را کندند. از آن تاریخ به بعد، منزل
مسکونی و دفتر وی بارها از سوی نیروهای لباس شخصی و نظامی مورد حمله قرار
گرفته است. از جمله در ‏در ?? بهمن ????، هنگامی که آیت الله منتظری در یک
سخنرانی به مناسبت سالگرد پیروزی‏ ‏انقلاب اسلامی به  دستگیری برخی از
نیروهای انقلابی از جمله فرمانده داوود کریمی اعتراض کرد، عده‌ای در برابر
منزل مسکونی وی تجمع کرده به محل‏ ‏درس وی حمله کرده و عده‌ای از
شاگردان وی را مضروب و دستگیر‏ ‏کردند، همان شب نزدیک به هزار نفر نیروی
نظامی با‏ ‏قطع برق و تلفن‌ها و با محاصره? کامل منطقه با کندن درب‌ها به
وسیله?‏ ‏جرثقیل و شکستن شیشه‌ها به دفتر و حسینیه? وی حمله کرده و پس از‏
‏این تهاجم آرشیو دفتر و اموال دفتر و حسینیه را ضبط کردند.

ادام?
اعتراضات آیت الله منتظری و موضع گیری های وی در قبال مسائل سیاسی و
اجتماعی به حصر کامل منزل مسکونی وی در بیست و سوم آبان ???? منجر شد. طی
پنج سال، آیت الله منتظری جز با اعضای خانواد? خود با شخص دیگری اجاز?
ملاقات نداشت. حصر آیت الله منتظری در دهم دیماه ???? در دوران ریاست
جمهوری خاتمی پایان یافت.

نام آیت الله منتظری در جریان اعتراض های
مردمی به نتایج انتخابات دهمین دور? ریاست جمهوری بار دیگر بر سر زبانها
افتاد. در نخستین واکنش، آیت الله حسینعلی منتظری از مسئولان خواست نسبت
به " اشتباهات انجام شده در رویدادهای اخیر"، از مردم عذرخواهی کنند و
گفت: " اینکه عده‌ای نسبت به حکومت خودی بوده‏ ‏و بتوانند دست به هر
جنایتی بزنند، به خوابگاه دانشجویان حمله کرده و آنها‏ ‏را مورد ضرب و شتم
قرار داده و از طبق? بالا به پایین پرتاب کنند، ‏قتل‌های زنجیره‌ای را
انجام دهند و فرهیختگان این ملت را وحشیانه ترور‏ ‏کنند و از مجازات مصون
باشند، با هیچ دین و آئینی سازگار نیست".

در پی کشته و زخمی شدن
برخی از مردم در روزهای پایانی خرداد ماه ?? نیز آیت‌الله منتظری بیانیه
ای صادر کرد و حمایت خود را از حرکت های مردم اعلام کرد. در این بیانیه که
به شکل فتوا صادر شده بود، آیت الله منتظری دفاع از حقوق مردم در چارچوب
قانون اساسی جمهوری اسلامی را حق مردم و رکن اصلی نظام معرفی کرده و نوشته
بود:" هرگونه اقدامی که منجر به ضرر غیر قابل جبران به جمهوریت نظام گردد
را جایز نمی دانم. هر یک از برادران و خواهران دینی ما موظف است ملت را در
دستیابی به حقوق حقه خود یاری دهد. بر این اساس، هرگونه مقاومت در این
راستا، به خصوص ضرب و شتم و کشتار ملت را مصداق بارز مخالفت با اصول اساسی
اسلام مبنی بر حاکمیت ملت بر سرنوشت خود دانسته و حرام شرعی اعلام می
کنم".  وی همچنین در موضع گیری در قبال تسخیر سفارت آمریکا در سال 1358،
از این اقدام به عنوان "کار ناردست و اشتباه" یاد کرد.

به گزارش
خبرگزاری فارس، در ساعات اولی? پس از انتشار خبر درگذشت آیت الله منتظری،
آیت الله یوسف صانعی و ابراهیم امینی در منزل مسکونی وی حضور یافته و
درگذشت وی را به خانواد? آیت الله منتظری تسلیت گفتند.